پرسش : امّى بودن پيامبر به چه معناست؟
“پاسخ : درباره مفهوم امی سه احتمال معروف وجود دارد:
نخست اينكه به معنى درس نخوانده است.
دوم اينكه به معنى كسى است كه در سرزمين مكه تولد يافته و از مكه برخاسته است.
سوم اينكه امی به كسى می گويند كه از ميان امت و توده مردم قيام كرده است.
معروفتر از همه تفسير اول است كه با موارد استعمال نيز سازگارتر است. در اينكه پيامبر اسلام صلى الله عليه وآله به مكتب نرفت و خط ننوشت در ميان مورخان بحثى نيست، و قرآن نيز صريحاً در آيه 48 سوره عنكبوت درباره وضعيت پيامبرصلى الله عليه وآله قبل از بعثت می فرمايد: «و ما كنت تتلوا من قبله من كتاب و لاتخطه بيمينك اذا لارتاب المبطلون»؛ پيش از اين نه كتابى می خواند و نه با دست خود چيزى می نوشت، تا موجب ترديد دشمنانى كه می خواهند سخنان او را بطلان كنند نگردد.
اصولا در محيط حجاز به اندازه اى باسواد كم بود كه افراد باسواد كاملا معروف و شناخته شده بودند. در مكه كه مركز حجاز محسوب می شد تعداد مردانى كه می توانستند بخوانند و بنويسند از 17 نفر تجاوز نمی كرد. و از زنان تنها يك نفر بود كه سواد خواندن و نوشتن داشت.
نكته مهم پايانى اينكه درس نخواندن غير از بىسواد بودن است و كسانى كه كلمه – امّى – را به معنى بى سوادى تفسير می كنند گويا توجه به اين تفاوت ندارند. هيچ مانعى ندارد كه پيامبرصلى الله عليه وآله به تعليم الهى, خواندن يا نوشتن را بداند بى آنكه نزد انسانى فرا گرفته باشد؛ زيرا چنين اطلاعى بدون ترديد از كمالات انسانى است و مكمل مقام نبوت است.”
دیدگاهتان را بنویسید